Wat gebeurt er in je lichaam bij bewegen?

Bewegen is goed voor het lichaam. Wat gebeurt er in je lichaam zodra je beweegt? De basis van elke beweging is het samentrekken van de spieren. Die hebben daarvoor specifieke energie nodig. Brandstof uit voeding kan met behulp van zuurstof worden omgezet naar deze ‘spierenergie’. Je longen halen de zuurstof uit de lucht en geven die aan het bloed. Het hart pompt dan het bloed via de bloedvaten naar je spieren. Bewegen zet dus het hele lijf aan het werk.

Hart, bloedvaten en bewegen

Voor beweging hebben spieren meer spierenergie nodig. Er moet meer brandstof en zuurstof via het bloed naar de spieren toe. Het hart gaat daarom tijdens het bewegen sneller kloppen. Dit zorgt ervoor dat er vaker en meer bloed naar de spieren wordt gestuurd. Naast dat het hart harder werkt om de spieren van het bloed te voorzien, gebeurt er nog iets slims in het lichaam. De verdeling van het bloed verandert: bij bewegen gaat 80% van het bloed naar de spieren, terwijl dat in rust maar 20% is.

Longen en bewegen

Bij beweging is er meer zuurstof nodig om de spierenergie aan te maken. De ademhaling versnelt om voldoende zuurstof uit de lucht te kunnen halen. Herken je het gevoel dat de eerste minuten van een inspanning vaak zwaar voelen? Dit komt omdat het tijd kost om je ademhaling op de juiste snelheid te krijgen. Zodra de ademhaling de juiste snelheid heeft, kun je het gevoel krijgen dat je in een flow bent.

Aanpassingen van je lichaam

Wat zijn de effecten van bewegen op de lange termijn? Het lichaam is slim en gemaakt om zich aan te passen. Spieren kunnen meer kracht leveren doordat ze efficiënter samentrekken en sterker worden. Het hart wordt sterker; het pompt meer bloed rond tijdens een hartslag. Dit zorgt ervoor dat de hartslag in rust naar beneden gaat. Het lichaam verbetert zich in het opnemen van zuurstof en brandstof, zodat dit sneller naar de spieren gaat. Ook verbetert de circulatie van het bloed naar de spieren. Zo ontstaan meer bloedvaten in de spieren en wordt de verdeling van het bloed beter geregeld.

‘Use it or lose it’

Het lichaam heeft altijd een prikkel nodig om te zorgen dat al deze aanpassingen plaatsvinden. Is het de bedoeling om fitter en sterker te worden? Maak het bewegen dan iets zwaarder, langer of kies eens een andere vorm van bewegen. Deze aanpassing van het lichaam werkt twee kanten op. Stop je met bewegen, dan worden de spieren weer minder sterk en gaat het bewegen langzaam weer moeilijker. Dus: ‘Use it or lose it.’

Wist je dat?

• Bewegen kan helpen bij het tegengaan/voorkomen van overgewicht, doordat vet een belangrijke voedingsbron is voor de spieren? 
• Bewegen de kans op diabetes type 2 kan verlagen, doordat voldoende bewegen ervoor zorgt dat de spieren goed worden in het oppikken van brandstof uit het bloed?
• Bewegen de kans op hart- en vaatziekten kan verlagen, doordat voldoende bewegen de hart en bloedvaten aan het werk zet en sterker maakt?
• Door bewegen ook de hersenen aan het werk gezet worden? De verbeterde werking van het brein door sporten heeft een gunstige invloed op stemming en waarschijnlijk zelfs op cognitieve (verstandelijke) functies.